اشاره: مي‌گويد كه هميشه همين‌طور بوده. چه در آن سالهايي كه رئيس فدراسيون فوتبال بود و عرصه ورزش كشور را در يد داشت، چه زماني كه قائم مقامي وزارت صنايع را بر دوش مي‌كشيد، چه وقتي كه سر از زندان و بازداشت درآورد، چه دوراني كه تمركزهاي اقتصادي را بر عرصه سياست ارجح دانست. هميشه همين‌طور است... اينكه همه چيز را فداي جناح‌بازي‌ها نكند يا كسي را به خاطر نگرش‌هاي سياسي بر عرصه مديريت كشور نگمارد يا عزل او را به نيت‌هاي حزبي در دستور كار قرار ندهد. محسن صفايي‌فراهاني يعني همان چهره معروف اقتصادي، سياسي و ورزشي كشور، هرچند هنوز هم اصلاح‌طلب است، اما سنگ اصلاح‌طلبي و چهره‌هاي اصلاح‌طلب را به سينه نمي‌زند. او اما نگران است، نگران از بي‌منطقي‌هاي برخي و البته تا حدي هم نااميد؛ نااميد از اصلاح خيلي چيزها و... شايد هم كمي دلخوش... دلخوش به اوضاعي كه لااقل بدتر از قبل نيست! گفتگوي ما با مرد جدي رياست و مديريت، از دولت شروع و به مجلس ختم شد و در اين گفتگو يك چيز را خوب فهميديم اينكه در موضع‌گيري‌هاي صفايي فراهاني، منطق حرف اول را مي‌زند. چه الان... چه 15 سال پيش... چه در دوره‌هاي اصلاحات، چه در دوران مهرورزي‌هاي احمدي‌نژادگونه. چه در دوران تدبيرهاي حسن روحاني.

اشاره: اصلاح‌طلبان واقعاً چقدر از رأی دادن به حسن روحانی و پیشتیبانی از او «پشیمان» هستند؟ این سؤالی است که در روزهای اخیر به شکل گسترده‌ای در شبکه‌های مجازی مورد بحث قرار گرفته است. در این مدت خیلی‌ها پشیمانی از رأی به حسن روحانی را رفتاری نادرست دانسته‌اند و برخی نیز از این کار حمایت کرده‌اند. محسن صفایی فراهانی از جمله چهره‌های شاخص اصلاح طلب در دسته اول است. دسته‌ای که معتقدند پشیمانی از رأی به روحانی و عبور از او به نفع منافع ملی نیست و می‌تواند شرایط مانند سال‌های 84 تا 92 را در کشور حاکم کند. صفایی فراهانی در گفت‌وگوی خود با «ایران» توضیح می‌دهد که قرار گرفتن رأی دهندگان دیروز در مقابل حسن روحانی حتی در ابعاد بین‌المللی هم می‌تواند به ضرر کشورمان تمام شود.

اشاره: محسن صفايي‌فراهاني، فعال سياسي اصلاح‌طلبي است كه به دليل سال‌ها كار اجرايي در حوزه اقتصاد اعداد و ارقام را خوب تحليل مي‌كند. او عملكرد اقتصادي روحاني را مثبت ارزيابي مي‌كند و وعده‌هايي نظير ٢ برابر كردن درآمد كشور را توهين به مردم مي‌داند. صفايي‌فراهاني معتقد است اگرچه عملكرد دولت در مجموع نمره‌اي در حد ١٤ -١٣ دارد اما روحاني با همين عملكرد بين تمامي كانديداهاي موجود شاگرد اول است. اين فعال سياسي اصلاح‌طلب شبكه حاميان رييسي را همان شبكه حاميان احمدي‌نژاد مي‌داند اما با اين حال شانس ويژه‌اي براي او قايل نيست. صفايي‌فراهاني همچنين درباره احمدي‌نژاد و احتمال راديكاليزه شدن انتخابات مي‌گويد: آمدن احمدي‌نژاد و برخي از همكاران سابق او در اين انتخابات مي‌توانست به راديكاليزه شدن انتخابات كمك كند و حتي مي‌توانست به قطبي شدن انتخابات بينجامد. درست است كه قطبي شدن به ظاهر خوب است چون درصد مشاركت را خيلي بالا مي‌برد. ليكن از آنجايي كه مي‌تواند آسيب‌پذيري كشور را بالا ببرد، به نفع كشور نيست. بايد با دقت عمل كرد كه انتخابات به سمت راديكاليزه شدن و قطبي شدن نرود. هر چند خيلي‌ها دوست دارند اين اتفاق بيفتد اما منافع كشور در اين نيست.

مقدمه: سال‌هاي پاياني دولت اول آقاي روحاني به احتمال زياد آبستن اتفاقات مهمي در كشور خواهد بود و ممكن است دولت تدبير و اميد با چالش‌هاي جدي مخالفان خود مواجه شود. براي تحليل و بررسي اين مسائل با مهندس محسن صفايي فراهاني گفت‌وگو كرديم. محسن صفايي فراهاني از معدود چهره‌هايي است كه در چند حوزه مختلف سياست، اقتصاد و ورزش فعاليت داشته و درعين‌حال كارنامه قابل قبولي از خود به‌جاي گذاشته است. اعم فعاليت‌هاي وزارتخانه‌اي او به دولت اصلاحات بازمي‌گردد؛ از قائم مقامي در وزارت صنايع گرفته تا مشاوره در وزارت نيرو مشمول همين دوران مي‌شود. وي همچنين سابقه عضويت در اتاق بازرگاني و صنايع و معادن تهران و فعاليت در جمعيت دفاع از حقوق آزادي‌بشر را دارد كه از اين حيث مي‌توان او را در زمره افراد برجسته اقتصادي كشور برشمرد. صفايي‌فراهاني در مجلس ششم نيز به نمايندگي از مردم تهران به مجلس راه پيدا كرد تا عضويت در كميسيون برنامه و بودجه را نيز تجربه كند. البته تمام سوابق ايشان به موضوعات اقتصادي محدود نمي‌شود. صفايي‌فراهاني در بين سال‌هاي ۷۶ تا ۸۲ رياست فدراسيون فوتبال ايران و همچنين عضويت در كميته اجرايي كنفدراسيون فوتبال آسيا را در كارنامه ورزشي خود به ثبت رساند. در ادامه متن گفت‌وگوي «آرمان» با محسن صفايي فراهاني را از نظر مي‌گذرانيد:

مقدمه: توسعه يا توسعه‌نيافتگي، سوال اينجاست. پس از اجراي ١٠ برنامه پنج ساله توسعه در ايران معاصر بحث بايد بر سر توسعه باشد يا توسعه‌نيافتگي؟ چرا ايران هنوز توسعه‌يافته نيست. اينها سوالاتي است كه در آستانه ارايه برنامه ششم توسعه از سوي دولت به مجلس، نقل محافل كارشناسي است. در اينكه توسعه‌نيافته‌ايم و فرصت‌هايي را از دست داده‌ايم همه متفقند اما در تبيين دلايل توسعه‌نيافتگي ايران و آنچه بايد در دستور كار قرار گيرد، نظرات متفاوت است. محسن صفايي فراهاني را برخي چهره‌اي ورزشي مي‌دانند، برخي سياسي و برخي اقتصادي. او در اين سال‌ها به دليل مسووليت‌هاي متعدد در اين سه حوزه شهرت يافته است اما علاقه‌اش به ايران و تاريخ ايران نشان مي‌دهد در هر سه بخش، هر آنچه وي را با اجتماع پيوند دهد برايش اهميت دارد. شايد از اين‌روست كه تلاش كرد در مصاحبه تفصيلي با «اعتماد» دلايل توسعه‌نيافتگي را تشريح كند. وي معتقد است راه توسعه از سياست مي‌گذرد. در اين حوزه نيز ترديدي ندارد. مي‌گويد تا زماني كه ابزارهاي توسعه سياسي به كار گرفته نشوند، توسعه اقتصادي راه به جايي نخواهد برد. صفايي فراهاني با همان لحن صريحش درباره بحران اجتماع ايران سخن گفت؛ بحراني كه حالا خود به ديواري بلند در برابر توسعه تبديل شده است و فروريختن آن همت بالايي مي‌خواهد و تلاشي مضاعف؛ بحران در عدم مشاركت مسوولانه مردم در اداره كشور است. وقتي جامعه بزرگ و بزرگ‌تر مي‌شود، خردجمعي بايد به مدد جامعه بزرگ‌تر بيايد، بدون مشاركت مردم در هرم تصميم‌سازي و از طريق نهادهاي مدني نتيجه همين مي‌شود. در جامعه امروز مردم دخالتي در هرم و ساختار تصميم‌سازي ندارند، فرهنگ بي‌تفاوتي و مسووليت‌ناپذيري حاكم مي‌شود، انسان فهيم، هوشيار و دانا در آن جايي ندارد، به كساني «آدم زرنگ » مي‌گويند كه در صف نمي‌ايستد، ماليات نمي‌دهد، راحت دروغ مي‌گويد و... در اين شرايط دولت‌ها به خود اجازه هر كار و برخوردي را مي‌دهند. صفايي فراهاني هرچند لابه‌لاي سخنانش اميد به حل مشكلات را پنهان نمي‌كند اما مي‌گويد ريشه بحران در بخش اجتماعي است، دفتر مطالعات استراتژيك رياست‌جمهوري اخيرا گزارشي تهيه كرده كه به نظر من تكان‌دهنده است. نگراني‌هاي فراواني را ايجاد مي‌كند. براساس مفاد اين گزارش اعتماد بين آحاد جامعه ايران به ١٠ درصد رسيده است، شاخص صداقت و امانتداري به هشت درصد و اين ارقام در كشورهاي حوزه اسكانديناوي بالا ٧٠ درصد است، يعني جامعه به واقع دچار يك سقوط اخلاقي شديد شده است. با او از همين سوال ساده آغاز كرديم. چرا بعد از اجراي ١٠ برنامه توسعه‌اي، هنوز توسعه‌يافته نيستيم؟

اشاره: مهندس محسن صفایی‌فراهانی متولد 1327 در تهران است. او از معدود چهره‌هایی است که در چند حوزه مختلف سیاست، اقتصاد و ورزش فعالیت داشته و درعین‌حال کارنامه قابل قبولی از خود به‌جای گذاشته است. اعم فعالیت‌های وزارتخانه‌ای او به دولت اصلاحات بازمی‌گردد؛ از قائم مقامی در وزارت صنایع گرفته تا مشاوره در وزارت نیرو مشمول همین دوران می‌شود. صفایی فراهانی همچنین سابقه عضویت در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و فعالیت در جمعیت دفاع از حقوق آزادی‌بشر را دارد که از این حیث می‌توان او را در زمره افراد برجسته اقتصادی کشور برشمرد. صفایی‌فراهانی در مجلس‌ششم نیز به نمایندگی از مردم تهران و با فهرست حزب مشارکت به مجلس راه پیدا کرد تا عضویت در کمیسیون برنامه و بودجه را نیز تجربه کند. البته تمام سوابق او به موضوعات اقتصادی محدود نمی‌شود. صفایی‌فراهانی در بین سال‌های 77 تا 81 ریاست فدراسیون فوتبال و همچنین عضویت در کمیته اجرایی کنفدراسیون آسیا را در کارنامه ورزشی خود به ثبت رساند. صفایی‌فراهانی در سال 88 و پس از حوادث آن دوره به 6 ماه حبس تعزیری محکوم شد تا سابقه محکومیت هم به کارنامه سیاسی این عضو شورای مرکزی مشارکت اضافه شود. او طی این مصاحبه بیش از آنکه از حرف‌های کلیشه‌ای استفاده و بر پیش‌بینی‌ها تکیه کند، بر تاریخ تاکید دارد و صریح حرف می‌زند. در یک کلام، او واقع‌بین است. نگاهش نه آن‌چنان امیدوار‌کننده است که بهشت برین را متصور شویم و نه آن‌چنان ناامید‌کننده که فرار را بر قرار ترجیح دهیم. خوش‌تیپ، منظم و دقیق است و بدون تعارف برخورد می‌کند. آنجا که قرار بر حرف زدن باشد، صحبت می‌کند و پاسخ می‌دهد و آنجا که نخواهد، حرفی نمی‌زند و تنها به لبخندی قناعت می‌کند. از کنار‌زدن کاغذ‌های روی میزش و جا‌به‌جاکردن آن‌ها مشخص است که نگاه جزیی بر اطراف دارد. آن‌چنان‌که اگر یقه لباس کج باشد یا آستین پیراهن مرتب نباشد، متوجه شده، روی آن متمرکز می‌شود. از این مصاحبه که قریب به یک ساعت‌و‌نیم طول کشید یک تجربه کسب کردم که آن را به شما توصیه می‌کنم؛ برای مصاحبه راحت و بدون استرس با صفایی‌فراهانی «کت‌وشلوار اتو‌کرده و ست بپوشید.»

اشاره: اودر زمره آن چهره‌هاي سياسي است كه كمتر حرف مي‌زند و بيشتر عمل مي‌كند. صراحت لهجه دارد و مسامحه‌كار و مصلحت‌انديش نيست. برخي وي را يكي از مديران توانمند و قوي دولت اصلاحات مي‌دانند كه منطق و تخصص‌اش بر خاستگاه سياسي‌اش چربش داشت. محسن صفايي‌فراهاني نماينده مجلس ششم و رئيس سابق فدارسيون فوتبال، چهره شناخته شده عرصه سياسي ايران است كه همواره سخناني جديد و كاربردي دارد. با وي درباره عملكرد مجلس نهم و همچنين آرايش سياسي مجلس آينده هم‌كلام شديم. وي معتقد است: «مجلس نهم سياسي نيست، بلكه به نظر می‌رسد تواني جز ورود به مباحث سياسي نداشت. در نتيجه بسياري از اقدامات مجلس شبيه شعارهاي سياسي بود. زماني مي‌توان يك مجلس را سياسي ناميد كه سوالاتي كه مطرح مي‌كند جنبه كاربردي سياسي داشته و به دنبال راه‌حل سياسي براي بحران‌هاي كشور باشد. هنگامي كه سوال سياسي يك نماينده مجلس سبب حركت و ظرفيت‌سازي براي كشور باشد در آن صورت مي‌توان رفتار مجلس را سياسي تلقي كرد. اينكه عده‌اي با انتقادات غیراصولی سعي كنند در راه دولت برآمده از آراي مردم سنگ‌اندازي كنند مساله‌اي سياسي نيست». در ادامه متن گفت‌وگوي «آرمان» با مهندس محسن صفايي‌فراهاني را از نظر مي‌گذرانيد: